เกี่ยวกับโรค
โรคซึมเศร้าจะเป็นโรคที่เกี่ยวกับสภาพจิตใจ คือ สาเหตุอาจจะมาจากความผิดปกติทางร่างกายได้ แต่มันก็ส่งผลถึงจิตใจด้วย บ้านเราไม่เคยสอนหรือให้ความรู้เกี่ยวกับโรคทางจิตใจสักเท่าไหร่ เวลาใครมีปัญหาทางใจ มักจะไปจบด้วยคำชี้แนะ หรือคำเตือนจากคนรอบข้างว่า "อย่าคิดมาก" ไม่ก็ "คิดไปเอง" หรือแย่ไปกว่านั้น อาจจะถูกมองไปในเรื่องของไสยศาสตร์ไปอาการ
อาการที่ผมเป็นคือ อยากฆ่าตัวตาย ครับ สั้นๆ เลย แต่มันอันตรายมาก แม้จะเป็นโรคทางใจ และเหมือนจะไม่ได้มีอะไรมาก แต่มันส่งผลถึงชีวิตได้เลยครับ ส่วนอาการอื่นๆ นั้น ผู้ป่วยแต่ละรายจะมีอาการไม่เหมือนกันครับ อันนี้ต้องไปศึกษาเพิ่มเติมเอา แต่ถ้าคุณเจอใครอยากฆ่าตัวตายละก็ สรุปไปก่อนได้เลยครับ ว่าเป็นโรคซึมเศร้า
อาการของโรคซึมเศร้านั้น ไม่จำเป็นต้องตรงตัวตามชื่อนะครับ คือ ไม่ได้ต้องแสดงอาการ "ซึม" และ "เศร้า" ออกมาให้เห็น อย่างกรณีของผมก็ยังไม่มีอาการครับ
อาการข้างเคียงอื่นๆ ที่แสดงออก (อันนี้สำหรับผมนะ)
- เบื่อ
- ขี้เกียจ
- ไม่อยากเข้าสังคม
- ใจเต้นไม่ค่อยเป็นจังหวะ (ไม่ได้เป็นโรคหัวใจครับ)
- ขาดแรงจูงใจ
- มือสั่น
- เหนื่อยง่าย (ไม่ได้เป็นหอบ)
- คิดฆ่าตัวตาย หรือคิดหาวิธีการตายซ้ำๆ
ในส่วนของอาการอยากฆ่าตัวตายนั้น ผมยังไม่เคยถึงขั้นลงมือครับ เหตุคือ กลัวครับ ไม่ได้กลัวตายครับ แต่กลัวไม่ตาย :P
การสังเกตผู้ป่วย/สำรวจตัวเอง
ค่อนข้างโชคดีที่ผมคอยสำรวจตัวเองเรื่อยๆ และสามารถยอมรับได้หากตัวเองจะเป็นโรคใดๆ น่าเสียดายที่บ้านเรามีภาพลบกับโรคในลักษณะนี้ว่า เป็นโรคของคนบ้า เลยเป็นการยากที่เราจะยอมรับว่าตัวเองเป็น ก็เลยปล่อยกันไว้นานจนแก้ไขกันได้ยาก (ผมเองก็ทิ้งไว้นานเกินไป ไม่งั้นอาการคงไม่แย่ขนาดนี้) ส่วนหนึ่งที่ทำให้คนมองโรคนี้ไปในทางไม่ดีน่าจะเกี่ยวกับหนังเรื่องหลังคาแดง
วิธีสังเกต ผมอยากให้เน้นไปที่การสำรวจตัวเองครับ เพราะการสังเกตคนอื่นอาจจะเป็นเรื่องยาก ในกรณีของคนที่ไม่แสดงอาการออกมา การสำรวจตัวเองก็ง่ายๆ ครับ คือ ทำแบบคัดกรอง ของกรมสุขภาพจิตมีไว้ให้บริการออนไลน์ครับ แบบคัดกรองภาวะซึมเศร้า
สาเหตุ
สาเหตุของโรคเป็นได้หลายอย่างครับ เท่าที่ทราบก็คือ
- ระดับน้ำตาลในเลือดผิดปกติ
- ต่อมไทรอยด์
- ความเครียด
ของผมไปตรวจมาแล้วเป็นสาเหตมาจากความเครียดครับ ก็เป็นเรื่องความเครียดในครอบครัวแหล่ะครับ กรณีของผมคือ
เมีย
เมียผมจะสร้างความเครียดขึ้นให้ผมเสมอๆ ใครมีเมียก็คงจะพอนึกออก จริงๆ แล้วก็ไม่อยากจะบ่นเมียในที่สาธารณะ เพียงแต่ก็อยากจะให้ข้อมูลไว้ เผื่อใครเป็นเมียอยู่ก็ลองสำรวจตัวเองดูบ้าง ก่อนที่จะเสียสามีไป ในกรณีของชีวิตคู่ ผมจะแนะนำเสมอให้ไปหา Men are from Mars มาอ่าน เพราะมันช่วยได้เยอะมาก มีเวอร์ชั่นแปลไทยปัจจุบันหนังสือหายากมากแล้ว ใครอยากอ่านถามมาที่ผมได้
แม่
แม่ผมจะหงุดหงิดเมียผมอยู่บ่อยครั้ง เพราะเมียผมเธอก็ทำอะไรไม่ค่อยเข้าท่านัก (ไม่ขอลงรายละเอียด) ทุกวันผมจะต้องคอยกังวล (ส่งผลให้เครียด) ว่าเมียจะทำอะไรไม่ถูกใจแม่มั้ย แล้วถ้าแม่โวยเมีย เมียจะมาลงที่ผมอีกรึเปล่า การต้องผจญกับอะไรอย่างนี้ทุกวันก็เลยเป็นสาเหตหนึ่งของตัวโรค
แล้วทำไมไม่คุยกันละ ? นี่ต้องเป็นคำถามหลักแน่ๆ ผมเองอยู่กับเมียมานาน พอรู้นิสัยกันอยู่ คุยไปก็ไม่เป็นผล ในเรื่องของชีวิตคู่นั้น ผมก็เป็นคนปรับตัวหาเธอเป็นหลัก เพราะเธอไม่รู้สึกตัวว่าต้องปรับตัวเข้าหาใคร ไอ้ครั้นจะให้แม่ปรับตัวเข้าหาเมีย ก็ไม่ได้อีก
แล้วทำไมไม่คุยกับแม่ละ ? ผมกลัวแม่ครับ แม้แม่จะพยายามทำดีกับผม แต่ตอนผมเด็กๆ แม่ผมดุมาก ผมก็เลยกลัวแม่มากๆ มาจนถึงทุกวันนี้ เหมือนเป็นความฝังใจในวัยเด็ก ดังนั้น เลี้ยงลูกพยายามทำให้ลูกกล้าที่จะคุยด้วยครับ ทุกวันนี้เวลาแม่ผมหงุดหงิดคนในครอบครัวผมก็จะกลัวมากๆ แม้ว่าแม่ผมจะไม่หงุดหงิดใส่ผมเลย แต่เวลาที่แม่ผมหงุดหงิด ผมก็กลัวอยู่ดีแหล่ะ ไม่รู้ตอนเด็กๆ โดนอะไรไปบ้าง :P
โชคดีทีหลังจากได้คุยกับเมียแล้ว เมียผมก็พยายามปรับปรุงตัวเอง ซึ่งทำให้ผมคลายความเครียดที่เกิดขึ้นจากเมียไปได้ ตอนนี้เหลือแค่ความกังวลที่เกิดขึ้นจากแม่เท่านั้นเอง
การรักษา
การรักษาไม่ต้องเข้าวัดหรือไปหาหมอผีครับ ตรงดิ่งไปโรงพยาบาลแผนกจิตเวชเลย เล่าอาการให้เขาฟัง เดี๋ยวหมอดูแลให้เองการรักษา ผมได้ยา Fluoxetine มากิน กินไปวันแรก จากที่มีอาการอยากตาย ผมฮัมเพลงเลยครับ ไม่น่าเชื่อเลยว่ายาเม็ดละไม่กี่บาทจะรักษาชีวิตผมได้ นึกถึงคนที่ตายไปโดยไม่ได้เข้ารับการรักษา ช่างน่าเสียดายจริง ยานี้เป็นยาอันตรายนะครับ ผลข้างเคียงไม่ได้มีอะไรมากนัก แต่ต้องใช้ภายใต้การดูแลของแพทย์ ตัวยากินแล้วก็มีผลข้างเคียงเล็กน้อย ซึ่งจะต่างไปตามแต่ละคน หมอบอกว่า กินยาแล้วจะง่วง แต่ผมนี่นอนไม่หลับเลย แล้วก็กินยาช่วงแรกๆ นี่เซ็กจัดเลยด้วย แต่อย่าไปกินเป็นยาปลุกเซ็กล่ะ :)
ในส่วนของการรักษาระยะยาวแล้ว จิตแพทย์จะค่อยๆ ช่วยปรับความคิดเราไปเรื่อยๆ เพื่อให้อาการดีขึ้น ก็คือ ต้องไปพบแพทย์สม่ำเสมอ อย่าคิดว่าดีขึ้นแล้ว แล้วก็หยุดรักษาไป